In de Proeftuin Oss werken gemeente, zorg en inwoners samen aan integrale wijkgerichte oplossingen volgens de 'Samenwerkwijze'. Ze doen dat wijkgericht, zonder schotten tussen domeinen, financieringsstromen of professionals. De zogenaamde ‘Samenwerkwijze’ met drie centrale vragen voor de inwoner staat voorop: wat wil ik, wat kan ik, wat heb ik nodig?
De kracht van Ruwaard als fundament
Wat begon in de wijk Ruwaard in 2018, is sindsdien uitgegroeid tot een krachtig netwerk. Professionals van ONS welzijn (onderdeel van Lentl), zorgorganisaties, GGZ en gemeente werken niet naast elkaar, maar met elkaar, voor en samen met inwoners. ONS welzijn / Lentl is niet alleen een van de partners in de Proeftuin, maar speelt ook een aanjagende rol, bijvoorbeeld door bestuurlijke en projectmatige ondersteuning. We zijn kassier en leveren ook twee teamleiders voor wijkgerichte aansturing van alle professionals in de proeftuinwijken.
De Proeftuin werkt volgens de ‘Samenwerkwijze’: een integrale benadering waarin inwoners samen met een team van professionals zoeken naar passende oplossingen, liefst in hun eigen buurt of met het eigen netwerk. De vraag van de inwoner is leidend, niet het bestaande aanbod van organisaties. Professionals en inwoners komen samen bij een inwoner thuis of bijvoorbeeld in een wijkhuis. In gesprekken staan vertrouwen, nabijheid en gelijkwaardigheid centraal.
Eerste ervaringen in Ussen
Sinds 2024 wordt ook in de wijk Ussen op deze manier samengewerkt. Camiel Los, sociaal werker bij ONS welzijn, vertelt over de startfase: hij en zijn collega’s moesten schakelen in een bestaande praktijk met hectische agenda’s. “We zijn relatief kortgeleden gestart en hebben in korte tijd veel bereikt. Het team heeft zich vastgebeten in het helder krijgen van vragen van inwoners en het goed begeleiden van inwoners naar de juiste ondersteuning.”
Binnen de Proeftuin is zichtbaar hoe zorg en ondersteuning steeds vloeiender samenkomen. En dat niet elke vraag om een individuele oplossing vraagt. Camiel licht toe: “We kijken per inwoner heel gericht naar de hulpvraag en zorgen ervoor dat de juiste professional wordt gekoppeld. Dat doen we met een brede blik, waarbij we ook naar alternatieven zoeken in bijvoorbeeld de groepen en trainingen die we bij ONS welzijn aanbieden.”
Collega Joyce van Dun vult aan: “In het begin was er veel weerstand. Veel collega’s vroegen zich af: hoe gaan we dit doen met onze toch al volle agenda’s? Maar gaandeweg viel het kwartje. We hebben samen invloed op hoe we de Proeftuin invullen.”
Inwoners nemen initiatief
Zichtbare bewonersinitiatieven illustreren de werkzaamheid van het model. Joyce: “Er ontstaan mooie initiatieven zoals een wekelijkse tekenclub, opgezet door de inwoners zelf. De voetbalkantine van RKSV Margriet in Oss is een 'woonkamer' voor de wijk geworden. En het activiteitenboekje in de wijk is grotendeels door inwoners samengesteld.”
Gelijkwaardig samenwerken
Nanny van Dinther, kwartiermaker Proeftuin bij gemeente Oss, signaleert een omslag in samenwerken. Aanvankelijk zocht men vooral veiligheid in eigen organisaties, maar inmiddels is er sprake van echte gelijkwaardigheid. “Inmiddels ontstaat er echt een gelijkwaardig team, waarin het niet meer uitmaakt wie jouw moederorganisatie is, maar waar het draait om welke expertise je inbrengt.”
“Wat dit team in zo’n korte tijd heeft neergezet is echt bewonderenswaardig. Het vraagt lef, flexibiliteit en doorzettingsvermogen, en dat zie ik elke dag terug bij onze professionals.” — Nanny van Dinther, gemeente Oss
Vooruitkijken
De Proeftuin Ussen laat zien hoe een netwerk van professionals en inwoners kan floreren als er écht naar elkaar wordt geluisterd. Zonder hiërarchie, met gedeelde verantwoordelijkheid. Camiel kijkt hoopvol naar de toekomst: “Ik ben vooral benieuwd hoe beleidsmakers onze ervaringen meenemen in de verdere ontwikkeling van de Proeftuin. We hebben nu beter inzicht in welke expertise we missen en wat er nodig is om inwoners goed te ondersteunen.”
Joyce sluit af met de hoop om de Proeftuin te verbreden naar jeugd: “De Proeftuin heeft al zoveel betekend voor volwassenen. Ik hoop dat we dit succes ook naar de jeugd kunnen uitbreiden, zodat wachttijden korter worden en de juiste ondersteuning sneller beschikbaar is.”