Richtlijn voor ondersteuning bij rampen en crisis

Overstromingen, een pandemie, een aanslag: het is slechts een greep uit de rampen en crises die Nederland kent. Ook incidenten, zoals auto-ongelukken en suïcide op scholen, komen voor. Hoe richt je psychosociale ondersteuning en zorg in bij rampen en crises, zowel acuut als op langere termijn? De Multidisciplinaire Richtlijn Psychosociaal Crisismanagement geeft handvatten en is nu digitaal beschikbaar op de website van ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum.

Deze richtlijn is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en in samenwerking met experts en een werkgroep van diverse partijen die betrokken zijn bij de inrichting en het verlenen van psychosociale ondersteuning en zorg. Lentl heeft namens Sociaal Werk Nederland het vakgebied sociaal werk vertegenwoordigd.

De Multidisciplinaire Richtlijn bevat kennis om de psychosociale impact van rampen en crises te beperken en getroffenen in staat te stellen hun dagelijks leven weer op te pakken. Het gaat om ondersteuning en zorg in zowel de acute fase van de gebeurtenis als tijdens het herstel in de periode daarna, de nafase.

Wat vind je in deze richtlijn?

Op basis van wetenschappelijke inzichten en expertkennis biedt deze richtlijn onder meer:
  • uitgangspunten en aanbevelingen voor psychosociaal crisismanagement bij flitsrampen, situaties met maatschappelijke onrust en langdurige of sluimerende crises; en informatie over:
  • behoeften, problemen en gezondheidsrisico’s bij getroffenen;
  • psychosociale interventies op collectief-, groeps- en individueel niveau;
  • crisiscommunicatie, waaronder het gebruik van sociale media.

Wat is nieuw?

Deze multidisciplinaire richtlijn weerspiegelt het actuele denken en de beschikbare wetenschappelijke kennis over het verlenen van psychosociale ondersteuning en zorg. Het document bouwt voort op uitgangspunten en aanbevelingen uit de richtlijn van 2014. Nieuw zijn de aanbevelingen voor situaties met maatschappelijke onrust en langdurige sluimerende crises. Ook is er meer focus op het betrekken van getroffenen in elke fase van psychosociaal crisismanagement en op cultureel specifiek handelen.

Waarom de nieuwe term ‘psychosociaal crisismanagement’?

Psychosociaal crisismanagement gaat verder dan alleen psychosociale hulpverlening. Het omvat strategische en organisatorische taken zoals beeldvorming, besluitvorming en coördinatie. Daarnaast omvat psychosociaal crisismanagement een breed scala aan ondersteuning, waaronder het bieden van veiligheid, informatievoorziening, emotionele hulp, praktische hulp en doorverwijzing bij gezondheidsklachten. De term beschrijft de verschillende aspecten van psychosociale ondersteuning en zorg waarvoor de herziene richtlijn handvatten biedt.

Wie kunnen deze richtlijn gebruiken?

Bij de hulp aan getroffenen kunnen veel verschillende partijen een rol spelen. Voor al deze partijen is deze richtlijn relevant. Dit zijn bijvoorbeeld:
  • Overheden
  • Professionele hulpverleners en getrainde vrijwilligers (en hun organisaties)
  • Organisaties die een verantwoordelijkheid dragen voor het psychisch welbevinden en de gezondheid van hun medewerkers

De richtlijn is te vinden op de website van ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum.